Eski Türk Edebiyatına Giriş: Söz Sanatları Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Bir metinde yer alan anlamları farklı sözcükler arasındaki yazılış ve söyleyiş benzerliğine ne ad verilir?

Cinas

Cinâs-ı gayr-ı tâm ne anlama gelmektedir?

Tam Olmayan Cinas

Cinası meydana getiren sözlerin en az birinin iki tam sözcükten ya da iki ayrı sözcüğün birleşen hecelerinden meydana geldiği cinas türünün adı nedir?

Mürekkeb Cinas

“Eyleme vaktini zâyi’ deme kış yaz oku yaz” cümlesinde yer alan tam cinas türünün adı nedir?

Basit Cinas

Cinası meydana getiren kelimelerde bazı seslerin farklı olması sonucu oluşan cinas türüne ne ad verilir?

Tam Olmayan Cinas

Cinaslı sözcüklerin kafiye olarak kullanılmasıyla oluşan söyleyişe ne ad verilir?

Cinaslı Kafiye

“Cem bezm-i câmı kurduğu gün şâd olun dedi
Ey dil-harâblar için âbâd olun dedi”
                                           Yahya Kemal

Yukarıdaki beyitte yer alan cinas türünün adı nedir?

Nâkıs Cinas

Benim için her bir sözün kıymetlidir bir inciden
Gözyaşlarım akıtma gel, odur bu gönlüm inciden
                                                      İhsan Raif Hanım

Beyitte yer alan cinas türü hangisidir?

Tam Cinas

“Kısmetündür gezdüren yer yer seni
Göge çıksan âkibet yer yer seni”
                                                     İbni Kemal

Yukarıdaki beyitte hangi cinas türü yer almaktadır?

mürekkep cinas

Yol gösterme, kılavuzluk, delil ve alamet olma, işaret etme anlamlarına gelen söz nedir?

Delâlet

Aynı kökten türemiş iki veya daha fazla sözcüğün aynı ibare içinde bulunmasına ne ad verilir?

İştikak

“Hâl ü müstakbeli ne olsa gerek
Sevmedi, sevmemişdi, sevmeyecek“
                                         Muallim Nacî

Beyitte altı çizili sözcükler arasında yer alan ses tekrarı sanatının adı nedir?

İştikak

Nesirde fâsıla sonlarının aynı sesle bitmesine ne ad verilir?

Seci

Seci, sözcüklerdeki ses tekrarı yanı sıra kelimelerin vezinlerinin de dikkate
alınması ile başlıca şu üç sınıfa ayrılır. Bu türler hangileridir?

Mutarraf seci, Mütevâzî seci, Murassa’ seci

Murassa’ seci hem nazım hem de nesirde kullanılan tek seci türüdür. Bu secinin şiirde kullanıldığında aldığı isim hangisidir?

Tarsî’

Nazımda ya da nesirde fâsıla kabul edilen kelimelerin aynı gramer vezninde olmasına ne ad verilir?

Müvâzene

Seci bulunan sözlerde revî yanında revîden önceki ses ya da seslerin de aynı olmasına ne ad verilir?

İltizâm

Secili ya da kafiyeli bir sözde seci ya da kafiyenin nasıl devam edeceğine sözün içinde kullanılan bir kelime ile işaret etmeye ne ad verilir?

İrsâd

Beytin son sözcüğünü bir sonraki beytin ilk sözcüğü olarak kullanma sanatına ne ad verilir?

İ’âde

Bir mısra veya cümlenin yahut cümle içinde bir ibarenin sonunu başa, başını sona alarak yeni bir ibare ve tamlama meydana getirmeye ne ad verilir?

Akis