Sürdürülebilirlik ve Halkla İlişkiler Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim
Açıköğretim ders notları öğrenciler tarafından ders çalışma esnasında hazırlanmakta olup diğer ders çalışacak öğrenciler için paylaşılmaktadır. Sizlerde hazırladığınız ders notlarını paylaşmak istiyorsanız bizlere iletebilirsiniz.
Açıköğretim derslerinden Sürdürülebilirlik ve Halkla İlişkiler Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim için hazırlanan ders çalışma dokümanına (ders özeti / sorularla öğrenelim) aşağıdan erişebilirsiniz. AÖF Ders Notları ile sınavlara çok daha etkili bir şekilde çalışabilirsiniz. Sınavlarınızda başarılar dileriz.
Kitle İletişim Araçları İle Sürdürülebilirlik Farkındalığının Artırılması
Kitle iletişimi nedir?
Haberin, bilginin, düşüncenin ya da genel anlamıyla kültürün insan topluluklarına çeşitli araç ve tekniklerle dağıtılmasına kitle iletişimi adı verilmektedir.
Kitle iletişim araçlarının tarihsel gelişim sürecinde hangi olaylar vardır?
MÖ-3500 Yazı icat edildi.
MS-105 Kâğıt icat edildi.
1436 Matbaa icat edildi.
1727 Ülkemizde matbaa kuruldu.
1729 Ülkemizde ilk kitap basıldı (Vankulu Lugat).
1831 Ülkemizde ilk resmî gazete basıldı (Takvim-i Vekayi).
1837 Daugerreotype fotoğraf makinası icat edildi.
1862 Ülkemizde ilk dergi basıldı (Mecmua-i Fünûn).
1863 İlk Türk pulu satışa çıktı.
1867 Daktilo icat edildi. 1876
Telefon icat edildi (Graham Bell).
1908 Ülkemizde ilk telefon kullanıldı.
1920 Dünyada ilk radyo yayını yapıldı.
1926 Dünyada ilk TV yayını yapıldı.
1927 Ülkemizde ilk radyo yayını yapıldı.
1941 Bilgisayar icat edildi.
1960 Dünyada ilk internet bağlantısı kuruldu (ABD).
1993 Ülkemizde ilk internet kullanımına başlandı
Geleneksel medyanın özellikleri nelerdir?
- Yayın organları çok büyük kitleleri kapsamaktadır.
- Tek yönlü iletişime sahiptir.
- Maliyet yüksektir.
Smith’e göre iyi medya ilişkileri için önemli olan kurallar nelerdir?
• Medyaya kuruluşla ilgili doğru bilgiler vermek
• Kuruluşla ilgili bilgilerin verilmesinde hızlı davranmak
• Medyaya istenildiği anda kuruluşla ilgili bilgi vermeye hazır olmak
• Medyaya gönderilecek bilgilerin zamanlamasını doğru yapmak
Evans’ın tanımladığı 6 etkin medya stratejileri nelerdir?
• Sıradışı olağandır.
• İş tutarlığı ve kamuoyuna yararı vurgulanmalıdır.
• Hedef kitleye göre hareket edilir.
• Basın yoluyla iletişim kurulur.
• Mesaj araçtır.
• Dostluk değil inanılırlık yaratılmalıdır
5N 1K kuralı nedir?
5N 1K KURALI
Projenizde kimler yer aldı diğer ortaklarınız kimler?
Hikâyenizde neler oldu?
Nerede oldu?
Ne zaman oldu?
Neden oldu?
Nasıl oldu?
Yazılı basın için hazırlanacak bir basın bülteninde mutlaka yer alması gereken bir takım unsurlar nelerdir?
Etkili başlık, Tarih, Etkili giriş, Ek ayrıntı, Alıntı, Bağlam, Geçmiş, İletişim
Medyada gerçekleştirilecek ropörtajlarla ilgili teknikler nelerdir?
• Hedefinizi biliniz.
• Ropörtaj sırasında sunacağınız 2 ya da 3 önemli noktayı belirleyiniz.
• Bu belirlenen noktaları belli sayı istatistik ya da kendi deneyimlerinizden edinilen
anekdotlarla destekleyiniz.
• Hazırlanmanın yerini hiçbir şey tutamaz. Konuyu incelemek ve pratik olarak ifade
etmek için arkadaşlarınız, aileniz veya iş arkadaşlarınızla konuşunuz. Bu röportajı
bir tür “genişletilmiş konuşma” olarak düşününüz.
Röportaj esnasında neler yapılmalıdır?
Konuşmaya başlamadan önce, bir ilişki kurmak için karşınızdaki kişiye gülümseyiniz. Tek
ton ses yerine ses çeşitliliği kullanınız. Duygusal ve vurgu noktalarının karşı tarafa tam
yansıtılması gerekir. Fikirlerinizin ifadesini tamamlayan hareketler kullanılabilir. Rahatsız
edici, anlamsız hareketlerden kaçınınız. Röportaj boyunca göz temasını koruyunuz. Konuya bağlı olarak coşkulu ve katılımcı bir iletişim kurunuz.
Konuya dikkati çekmek için iddialı ama keyifli bir şekilde konuşmada ne hakkında
konuşmak istediğinizi net bir biçimde ifade ediniz. Bunu yapmanın bir yolu, açıklanması
gereken gerçekler üzerinde durmayan dar bir soruya kendi görüşlerinizi kapsayan çok
geniş bir cevap ile cevap vermektir. Soruları dikkatle dinleyiniz. Soruyu anlamadıysanız
tekrarını isteyiniz. Zor sorulara yanıt vermek için duraklayabilirsiniz. Ancak soruyu olduğu gibi tekrarlamayınız. Soru soran kişi bilerek ya da bilmeyerek yanlış terim kullanır,
yanlış cümle kurarsa onu nazikçe düzeltiniz. Bilmediğiniz rakam ve istatistik verileri kabul etmek zorunda değilsiniz. Kibarca bunları bilmediğinizi ya da elinize geçmediğini
ifade edebilirsiniz. Varsayım üzerine dayalı sorulara cevap vermeyebilirsiniz. Açıkça genel pozisyonunuzu belirten cümleler kurarak ve buna kendi örneğinizi ekleyerek tabloyu
kendi tarafınıza çeviriniz. Kısa kelimeler ve basit, anlaşılır bildirim cümleleri kullanınız.
Bilimsel terminolojiden kaçınınız.
Televizyon ve radyo programlarında nasıl bir yaklaşım izlenmelidir?
Televizyonda röportaj sürenizi bilin. Bu süreye göre yapacağınız konuşmayı organize ediniz. Sunucu ve izleyicilere yakın davranmak yararlı olur. Düşüncelerinizi anlatım açısından değil, anahat üzerine odaklayınız. Röportaj başlamadan önce sunucunun ilgilendiği
konular, sevdiği şeyler ya da ön yargıları olup olmadığını öğrenmekte fayda vardır. Bu
bilgiler sunucuyu konuya daha kişisel yaklaşmasını sağlamak için kullanılabilir. Sunucuyu
hasım gibi görmeyiniz. Zihniniz uyanık kalmakla birlikte rahatlayınız. Birçok röportaj
öncesinde sunucuyla ne konuşulacağı hakkında bir ön görüşme geçer ona göre hazırlıklı olmalıdır. Bu sayede röportajda vurgulanması istenilen konuları hemen dile getirmek
mümkün olabilir. Ellerini veya yumruklarını sıkma, kollarını göğsünde bağlama, gözlerini kısma gibi savunmacı hareketlerden sakınınız. Doğal jestler yapılabilir.
AIDA modelinin aşamaları nelerdir?
Dikkat, İlgi, Arzu-İstek uyandırma, Eylem-Harekete geçme
Sürdürülebilirlik farkındalığının oluşması neden gereklidir?
Sürdürülebilirlik farkındalığının oluşması ve bu farkındalığın artırılması için mevcut işlere gelenekselden daha farklı bir bakış açısıyla yaklaşılması gerekmektedir. Çünkü geleneksel işletmecilik yaklaşımında kâr amacı ve büyüme gibi unsurlar ön plandadır. Oysa
sürdürülebilirlik devreye girince işletmelerin ekonomik değer oluşturmalarının yanında
yaşam koşullarını iyileştirici, kolaylaştırıcı ve geliştirici faaliyetler içinde olmaları ve bu faaliyetleri çeşitli yollarla topluma sunmaları söz konusudur.
Yerel sürdürülebilirlik çalışmalarının özellikleri nelerdir?
Yapılacak çalışmalarla ilgili yerel kitle iletişim araçları ya da etkili kişilerin haberdarlığını
sağlamak için düzenli, dönemsel ziyaretler ve mesajlaşmalar kullanılmaktadır. Yeni bir
ürün ya da yeni bir sürdürülebilirlik kampanyası gerçekleştirildiğinde hızlıca haberdarlık
sağlama gibi yöntemler izlenmektedir. Medyayla yakın ilişki geliştirildiği takdirde telefonla dahi bilgi verilerek yerel basının ilgisi çekilebilmektedir. Ayrıca, sivil toplum örgütleri
ile sosyal sorumluluk projelerinin tasarlanması ve hayata geçirilmesi mümkün olabilir
Ulusal sürdürülebilirlik çalışmalarının özellikleri nelerdir?
Ulusal basında yer almak ciddi bir performans ve bütçe gerektirmektedir. Basın yayın araçlarında haber olabilmek için iyi ilişkiler yanında zaman zaman sürdürülebilirlik konusunun dışındaki ürün ve hizmetlerin reklamlarını bu medyalarda duyurmak gerekmektedir.
Köşe yazarları tanıtım yapmak adına şirkete ya da şirket etkinliklerine davet edilmelidir.
Burada konuya daha yakın köşe yazarlarının listesi çıkarılabilir ve bu yazarlara e-postaları
üzerinden ulaşılabilir. Ancak bunların binlerce e-posta içinden fark edilmesi için de etkili
başlık ve açıklama notları gerekmektedir.
Uluslararası sürdürülebilirlik çalışmalarının özellikleri nelerdir?
Bu tarz medyada yer alabilmek için büyük sansasyon içeren ve/veya sadece ulusal boyutlu
değil, çok uluslu ortama hitap eden ödül, savaş, doğal afet gibi durumlar önemlidir. Bunun yanında, çok uluslu şirketlerin ortak çalışmalarında yer alarak, o şirketlerin dağılım
gösterdiği ülkelerin yerel basınlarında özel haber yapabilmek, reklam verebilmek ya da
konuya ilişkin geniş çaplı etkinlikler düzenlemek söz konusu olabilmektedir
AIDA Modeli neyi ifade etmektedir?
AIDA, bir şirketin ürün, hizmet, marka ya da fikirlerle ilgili
mesajılarının müşteriler ve potansiyel müşteriler üzerinde istenen etkiyi uyandırması
için izlemesi gereken süreci ifade etmektedir.
Bilginin paylaşımına neden ihtiyaç duyulmaktadır?
Kurumların çoğu bünyelerinde gelişen bazı haberleri kamuoyuna aktarmak ve kitle iletişim araçları da haber değeri olan konuları kendi yapıları içinde değerlendirmek isterler.
Kitle iletişim aracı tarafı yani medya aslında çevresinden gelen bu tarz duyurum ve haberlerle beslenmektedir.
İyi bir basın duyurusunun (bülteninin) özelliklerinden olan etkili girişin özellikleri nelerdir?
İlk olarak, sunulacak konunun niteliği ve kapsamı, mümkün olan bütün
açıklıkla sunulmalıdır. Okuyucuyu yönlendirmek için ilgi çekici isim, istatistik ve gerekçeler sıralandırılmalıdır.
İyi bir basın duyurusunun (bülteninin) özelliklerinden olan ek ayrıntının özellikleri nelerdir?
İçinde bulunulan ya da yazıya konu olan ülke sektörüne yönelik faaliyetler
hakkında bir iki paragraf ayrıntılı bilgi eklenebilir. Ayrıca çok teknik olan bilgi ve veriler
ya metnin en sonunda ya da ek bir doküman olarak verilmelidir.
İyi bir basın bülteninin (duyurusunun) özelliklerinden olan alıntının özellikleri nelerdir?
Birkaç yüz kelimeden oluşan içeriği elde ettikten sonra şirket içinden bir ya da
iki kişiden en az iki alıntıyı basın bültenine eklemeniz etkili olacaktır. Birçok gazete alıntısız basın bültenlerini yayınlamak istemez. Basın bültenine alıntı eklerken, kesinlikle atlanmaması gereken iki kural şu şekildedir (dijitalajanslar, 2015).
Kitle iletişimi nedir?
Haberin, bilginin, düşüncenin ya da genel anlamıyla kültürün insan topluluklarına çeşitli araç ve tekniklerle dağıtılmasına kitle iletişimi adı verilmektedir.
Kitle iletişim araçlarının tarihsel gelişim sürecinde hangi olaylar vardır?
MÖ-3500 Yazı icat edildi.
MS-105 Kâğıt icat edildi.
1436 Matbaa icat edildi.
1727 Ülkemizde matbaa kuruldu.
1729 Ülkemizde ilk kitap basıldı (Vankulu Lugat).
1831 Ülkemizde ilk resmî gazete basıldı (Takvim-i Vekayi).
1837 Daugerreotype fotoğraf makinası icat edildi.
1862 Ülkemizde ilk dergi basıldı (Mecmua-i Fünûn).
1863 İlk Türk pulu satışa çıktı.
1867 Daktilo icat edildi. 1876
Telefon icat edildi (Graham Bell).
1908 Ülkemizde ilk telefon kullanıldı.
1920 Dünyada ilk radyo yayını yapıldı.
1926 Dünyada ilk TV yayını yapıldı.
1927 Ülkemizde ilk radyo yayını yapıldı.
1941 Bilgisayar icat edildi.
1960 Dünyada ilk internet bağlantısı kuruldu (ABD).
1993 Ülkemizde ilk internet kullanımına başlandı
Geleneksel medyanın özellikleri nelerdir?
- Yayın organları çok büyük kitleleri kapsamaktadır.
- Tek yönlü iletişime sahiptir.
- Maliyet yüksektir.
Smith’e göre iyi medya ilişkileri için önemli olan kurallar nelerdir?
• Medyaya kuruluşla ilgili doğru bilgiler vermek
• Kuruluşla ilgili bilgilerin verilmesinde hızlı davranmak
• Medyaya istenildiği anda kuruluşla ilgili bilgi vermeye hazır olmak
• Medyaya gönderilecek bilgilerin zamanlamasını doğru yapmak
Evans’ın tanımladığı 6 etkin medya stratejileri nelerdir?
• Sıradışı olağandır.
• İş tutarlığı ve kamuoyuna yararı vurgulanmalıdır.
• Hedef kitleye göre hareket edilir.
• Basın yoluyla iletişim kurulur.
• Mesaj araçtır.
• Dostluk değil inanılırlık yaratılmalıdır
5N 1K kuralı nedir?
5N 1K KURALI
Projenizde kimler yer aldı diğer ortaklarınız kimler?
Hikâyenizde neler oldu?
Nerede oldu?
Ne zaman oldu?
Neden oldu?
Nasıl oldu?
Yazılı basın için hazırlanacak bir basın bülteninde mutlaka yer alması gereken bir takım unsurlar nelerdir?
Etkili başlık, Tarih, Etkili giriş, Ek ayrıntı, Alıntı, Bağlam, Geçmiş, İletişim
Medyada gerçekleştirilecek ropörtajlarla ilgili teknikler nelerdir?
• Hedefinizi biliniz.
• Ropörtaj sırasında sunacağınız 2 ya da 3 önemli noktayı belirleyiniz.
• Bu belirlenen noktaları belli sayı istatistik ya da kendi deneyimlerinizden edinilen
anekdotlarla destekleyiniz.
• Hazırlanmanın yerini hiçbir şey tutamaz. Konuyu incelemek ve pratik olarak ifade
etmek için arkadaşlarınız, aileniz veya iş arkadaşlarınızla konuşunuz. Bu röportajı
bir tür “genişletilmiş konuşma” olarak düşününüz.
Röportaj esnasında neler yapılmalıdır?
Konuşmaya başlamadan önce, bir ilişki kurmak için karşınızdaki kişiye gülümseyiniz. Tek
ton ses yerine ses çeşitliliği kullanınız. Duygusal ve vurgu noktalarının karşı tarafa tam
yansıtılması gerekir. Fikirlerinizin ifadesini tamamlayan hareketler kullanılabilir. Rahatsız
edici, anlamsız hareketlerden kaçınınız. Röportaj boyunca göz temasını koruyunuz. Konuya bağlı olarak coşkulu ve katılımcı bir iletişim kurunuz.
Konuya dikkati çekmek için iddialı ama keyifli bir şekilde konuşmada ne hakkında
konuşmak istediğinizi net bir biçimde ifade ediniz. Bunu yapmanın bir yolu, açıklanması
gereken gerçekler üzerinde durmayan dar bir soruya kendi görüşlerinizi kapsayan çok
geniş bir cevap ile cevap vermektir. Soruları dikkatle dinleyiniz. Soruyu anlamadıysanız
tekrarını isteyiniz. Zor sorulara yanıt vermek için duraklayabilirsiniz. Ancak soruyu olduğu gibi tekrarlamayınız. Soru soran kişi bilerek ya da bilmeyerek yanlış terim kullanır,
yanlış cümle kurarsa onu nazikçe düzeltiniz. Bilmediğiniz rakam ve istatistik verileri kabul etmek zorunda değilsiniz. Kibarca bunları bilmediğinizi ya da elinize geçmediğini
ifade edebilirsiniz. Varsayım üzerine dayalı sorulara cevap vermeyebilirsiniz. Açıkça genel pozisyonunuzu belirten cümleler kurarak ve buna kendi örneğinizi ekleyerek tabloyu
kendi tarafınıza çeviriniz. Kısa kelimeler ve basit, anlaşılır bildirim cümleleri kullanınız.
Bilimsel terminolojiden kaçınınız.
Televizyon ve radyo programlarında nasıl bir yaklaşım izlenmelidir?
Televizyonda röportaj sürenizi bilin. Bu süreye göre yapacağınız konuşmayı organize ediniz. Sunucu ve izleyicilere yakın davranmak yararlı olur. Düşüncelerinizi anlatım açısından değil, anahat üzerine odaklayınız. Röportaj başlamadan önce sunucunun ilgilendiği
konular, sevdiği şeyler ya da ön yargıları olup olmadığını öğrenmekte fayda vardır. Bu
bilgiler sunucuyu konuya daha kişisel yaklaşmasını sağlamak için kullanılabilir. Sunucuyu
hasım gibi görmeyiniz. Zihniniz uyanık kalmakla birlikte rahatlayınız. Birçok röportaj
öncesinde sunucuyla ne konuşulacağı hakkında bir ön görüşme geçer ona göre hazırlıklı olmalıdır. Bu sayede röportajda vurgulanması istenilen konuları hemen dile getirmek
mümkün olabilir. Ellerini veya yumruklarını sıkma, kollarını göğsünde bağlama, gözlerini kısma gibi savunmacı hareketlerden sakınınız. Doğal jestler yapılabilir.
AIDA modelinin aşamaları nelerdir?
Dikkat, İlgi, Arzu-İstek uyandırma, Eylem-Harekete geçme
Sürdürülebilirlik farkındalığının oluşması neden gereklidir?
Sürdürülebilirlik farkındalığının oluşması ve bu farkındalığın artırılması için mevcut işlere gelenekselden daha farklı bir bakış açısıyla yaklaşılması gerekmektedir. Çünkü geleneksel işletmecilik yaklaşımında kâr amacı ve büyüme gibi unsurlar ön plandadır. Oysa
sürdürülebilirlik devreye girince işletmelerin ekonomik değer oluşturmalarının yanında
yaşam koşullarını iyileştirici, kolaylaştırıcı ve geliştirici faaliyetler içinde olmaları ve bu faaliyetleri çeşitli yollarla topluma sunmaları söz konusudur.
Yerel sürdürülebilirlik çalışmalarının özellikleri nelerdir?
Yapılacak çalışmalarla ilgili yerel kitle iletişim araçları ya da etkili kişilerin haberdarlığını
sağlamak için düzenli, dönemsel ziyaretler ve mesajlaşmalar kullanılmaktadır. Yeni bir
ürün ya da yeni bir sürdürülebilirlik kampanyası gerçekleştirildiğinde hızlıca haberdarlık
sağlama gibi yöntemler izlenmektedir. Medyayla yakın ilişki geliştirildiği takdirde telefonla dahi bilgi verilerek yerel basının ilgisi çekilebilmektedir. Ayrıca, sivil toplum örgütleri
ile sosyal sorumluluk projelerinin tasarlanması ve hayata geçirilmesi mümkün olabilir
Ulusal sürdürülebilirlik çalışmalarının özellikleri nelerdir?
Ulusal basında yer almak ciddi bir performans ve bütçe gerektirmektedir. Basın yayın araçlarında haber olabilmek için iyi ilişkiler yanında zaman zaman sürdürülebilirlik konusunun dışındaki ürün ve hizmetlerin reklamlarını bu medyalarda duyurmak gerekmektedir.
Köşe yazarları tanıtım yapmak adına şirkete ya da şirket etkinliklerine davet edilmelidir.
Burada konuya daha yakın köşe yazarlarının listesi çıkarılabilir ve bu yazarlara e-postaları
üzerinden ulaşılabilir. Ancak bunların binlerce e-posta içinden fark edilmesi için de etkili
başlık ve açıklama notları gerekmektedir.
Uluslararası sürdürülebilirlik çalışmalarının özellikleri nelerdir?
Bu tarz medyada yer alabilmek için büyük sansasyon içeren ve/veya sadece ulusal boyutlu
değil, çok uluslu ortama hitap eden ödül, savaş, doğal afet gibi durumlar önemlidir. Bunun yanında, çok uluslu şirketlerin ortak çalışmalarında yer alarak, o şirketlerin dağılım
gösterdiği ülkelerin yerel basınlarında özel haber yapabilmek, reklam verebilmek ya da
konuya ilişkin geniş çaplı etkinlikler düzenlemek söz konusu olabilmektedir
AIDA Modeli neyi ifade etmektedir?
AIDA, bir şirketin ürün, hizmet, marka ya da fikirlerle ilgili
mesajılarının müşteriler ve potansiyel müşteriler üzerinde istenen etkiyi uyandırması
için izlemesi gereken süreci ifade etmektedir.
Bilginin paylaşımına neden ihtiyaç duyulmaktadır?
Kurumların çoğu bünyelerinde gelişen bazı haberleri kamuoyuna aktarmak ve kitle iletişim araçları da haber değeri olan konuları kendi yapıları içinde değerlendirmek isterler.
Kitle iletişim aracı tarafı yani medya aslında çevresinden gelen bu tarz duyurum ve haberlerle beslenmektedir.
İyi bir basın duyurusunun (bülteninin) özelliklerinden olan etkili girişin özellikleri nelerdir?
İlk olarak, sunulacak konunun niteliği ve kapsamı, mümkün olan bütün
açıklıkla sunulmalıdır. Okuyucuyu yönlendirmek için ilgi çekici isim, istatistik ve gerekçeler sıralandırılmalıdır.
İyi bir basın duyurusunun (bülteninin) özelliklerinden olan ek ayrıntının özellikleri nelerdir?
İçinde bulunulan ya da yazıya konu olan ülke sektörüne yönelik faaliyetler
hakkında bir iki paragraf ayrıntılı bilgi eklenebilir. Ayrıca çok teknik olan bilgi ve veriler
ya metnin en sonunda ya da ek bir doküman olarak verilmelidir.
İyi bir basın bülteninin (duyurusunun) özelliklerinden olan alıntının özellikleri nelerdir?
Birkaç yüz kelimeden oluşan içeriği elde ettikten sonra şirket içinden bir ya da
iki kişiden en az iki alıntıyı basın bültenine eklemeniz etkili olacaktır. Birçok gazete alıntısız basın bültenlerini yayınlamak istemez. Basın bültenine alıntı eklerken, kesinlikle atlanmaması gereken iki kural şu şekildedir (dijitalajanslar, 2015).