Temel Sağlık Ve Hastalık Bilgisi Dersi 8. Ünite Sorularla Öğrenelim

Vücutta gözle görülemeyecek kadar küçük (bakteri, virüs, mantar, protozoon, riketsiya) ve görülebilecek kadar büyük (bazı helmint parazitler) patojenik özelliğe sahip zararlı orga- nizmaların neden olduğu hastalıklara infeksiyöz hastalıklar denir.

Canlılar alemi; Protista, Monera, Animale, Fita ve Fungi olmak üzere 5 ana bölümde incelenmektedir. Bunlardan Protista ve Monera tek hücreli canlıları kapsarken diğer 3 bölümde çok hücreli canlılar bulunmaktadır.

İnfeksiyöz hastalıklar içerisinde canlıdan canlıya bulaşma özelliği olan hastalıklar bulaşıcı hastalıklar (kontagiyoz) olarak tanımlanmaktadır. Diğer bir deyişle bütün bulaşıcı hastalıklar infeksiyon hastalığı olduğu hâlde bütün infeksiyöz hastalıklar bulaşıcı hastalık değildir. Bulaşmada hava, gıda, su, vücut sıvıları (kan, balgam, ekstret ve sekretler) temas, cinsel ilişki gibi yollar etkili olmaktadır. Ayrıca evcil ve yabani hayvanlar da hastalıkların bulaştırılmasında önemli rolleri üstlenirler. 

Hastalıkların doğadaki seyirleri de farklı şekilde olabilir

Sporadik: Bir enfeksiyon hastalığının seyrek biçimde, tek tek olgular hâlinde herhangi bir yer (bir köy ya da bir bölgede) ya da zaman bağlantısı olmaksızın tek tük seyretmesi olgusudur. Örneğin; kuduz.

Endemik: Küçük bir bölge de aynı tarzda seyir göstermesidir. Başka bir deyişle endemi bir enfeksiyonun bir toplumda alışılmış sıklıkta görülmesini ifade eder.

Epidemi:

Prognoz, hastalığın seyri, anlamında kullanılan, hastalığın seyrini, süresini ve sonuçlarını tahmin etmeye verilen isimdir. Bir hastanın ya da hastalığın prognozunda hastalığın seyri, hastalık sırasında gelişen enfeksiyonlar, komplikasyonlar, hastanın vücut direnci ve psikolojisi önemlidir.

Sindirim sistemi (Ağız Yolu) ile bulaşan hastalıklar nelerdir?

• Tifo ve Paratifo

• Poliomyelitis (Çocuk Felci)

  Sarılık

  Hepatit A

  Hepatit B

  Hepatit C

  Hepatit E

  Botilismus Zehirlenmeleri

  Kolera

  Bruselloz (Malta Humması)

  Toksoplazmoz

  Diğer Paraziter Enfeksiyonlar

Poliomyelitis (Çocuk Felci)

Sarılık

Hepatit A

Hepatit B

Hepatit C

Hepatit E

Botilismus Zehirlenmeleri

Kolera

Bruselloz (Malta Humması)

Toksoplazmoz

Diğer Paraziter Enfeksiyonlar

Eradike: Hastalığın bir toplumda, bir bölgede ve sonunda dünyada yeniden ortaya çıkmayacak şekilde ortadan kalkmasıdır.

A, B, C, D, E ve G harfleri ile isimlendirilen 6 farklı virüsle oluşan karaciğerin yaygın iltihabi hastalığına verilen isimdir. Sarılık hastalığında hâlsizlik, iştahsızlık, mide bulantısı, karnın sağ üst böl- gesinde ağrı, derinin ve skleranın

Gastroenterit kusma ve ishale neden olan yaygın bir bağırsak enfeksiyonudur. Bu hastalığa bakteri, virüs veya başka organizmalar neden olur.

Bruselloz a hangi hayvanlar neden olmaktadır?

Koyun, keçi, sığır, manda, domuz gibi hayvanlardan direkt ve indirekt olarak insanlara geçebilen zoonoz bir hastalıktır. İnsanlarda hastalıklara sebep olan Brucella melitensis’te koyun ve keçi, B. abortus’ta sığır, B. suis’te domuz, B. canis’te köpek rezervuar olarak rol almaktadır. Hayvanlarda özellikle ürogenital sisteme yerleşerek gebe hayvanlarda

Kedi dışkısı ile atılan oksitlerin alınması

Dokularında kist taşıyan arakonakların etlerini çiğ veya az pişmiş olarak yemek suretiyle ayrıca etlere temas sonrası ellerle göze dokunulması,

Konjenital bulaşma 

SARS

Nezle (Soğuk Algınlığı)

Grip

İnfluenza

Tüberküloz (Verem)

Difteri

Boğmaca (Pertussis)

Suçiçeği (Varicella)

Kızamık (Measles, Rubeola)

Kızamıkçık (Rubella veya Alman Kızamığı)

Kabakulak (Mumps)

Kızıl

Deri ve Mukoza yoluyla bulaşan hastalıklar nelerdir?

Lepra (Cüzzam)

Tetanos

Kuduz

Trahom

AIDS, sifiliz, gonore, şankroid, lenfogranuloma venereum, granuloma inguinale, üretritis, servisit, genital herpes gibi hastalıklar cinsel yolla bulaşan hastalıklardır (CYBH).

Anthrax (Şarbon) hastalığı hakkında kısaca bilgi veriniz?

Sıcakkanlı bütün hayvanlarla insanlarda enfeksiyon görülür. Çok bulaşıcı tarzda, zoonoz özellik gösteren bir hastalıktır. Doğal koşullarda soğukkanlı hayvanlarda hastalık görülmemektedir. Etken sporlu, kapsüllü bir bakteri olan Bacillus anthracis’tir. Hastalık insanlarda ve hayvanlarda bilinen en eski hastalıklardandır. Hastalığı gündeme getiren önemli gelişmelerden biri de biyoterör olaylarında şarbon basilinin kullanılması veya kullanılacağı şüphesidir. Hastalık dünyada gün geçtikçe azalma göstermesine rağmen tamamen eradike edilememiştir.

Septisemi: Mikropların canlıya girmesi ve kanda çoğalarak tüm bedende enfeksiyon oluşturmasıdır. Septisemi çok ciddibir hastalık durumudur. Derhâl tedavi edilmelidir. Halk arasında kan zehirlenmesi olarak da bilinir. Ölüm oranı çok yüksektir.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi

Leishmaniosis (Tatarcık Humması)

Malarya (Sıtma)

Hastalık etkenlerini vücutlarında bulundurarak mekanik veya biyolojik (etkeni geliştirici, üretici, hem geliştirici hem üretici) olarak nakleden eklembacaklı canlılara vektör denir.